Bestemming
De molen wordt in bedrijf gehouden door vrijwillige molenaars en fungeert samen met de in dezelde polder staande Munnikkenmolen als hulpgemaal bij extreme wateroverlast of als een gemaal tijdelijk niet beschikbaar is.
De Munnikkenpolder omvat 365 hectare, de opvoerhoogte is 1,00 m.
Historie
De Meerburgermolen is een poldermolen uit 1684 en staat tot de zomer van 2007 aan de Meerburgerwetering, in de omgeving van de spoorlijn Leiden-Alphen en ten oosten van de A4, ter hoogte van Zoeterwoude-Rijndijk. De molen bemaalt de Room- en Meerburgerpolder van circa 100 hectare met een opvoerhoogte van 1,05 m.
De molen is in 1684 gebouwd door Claes Jansz. van Staveren en Ary Jacobsz voor 2.175 gulden. In 1951 wordt als hulpaandrijving een dieselmotor op het scheprad geplaatst, maar die is, toen de molen in 1972 in eigendom kwam van de Rijnlandse Molenstichting, verwijderd. De molen is voorzien van (gestroomlijnde) Dekkerwieken en heeft een scheprad buiten de molen.
Door de verslechterde molenbiotoop, o.a. door uitbreiding van het industrieterrein bij Zoeterwoude en door de verhoogde aanleg van de snelweg A4, is in 2006 besloten de Meerburgermolen te verplaatsen. In augustus 2007 is de molen van zijn plaats gehaald en naar de werf van molenmaker Verbij in Hoogmade gebracht. Hier stond hij tot september 2013 in afwachting van plaatsing in de Munnikkenpolder. Deze polder moest worden ingericht en aangelegd.
De molen is op 12 juli 2014 weer in gebruik genomen.
Seingeving:
De polders ten zuiden van de Rijn en langs de Gouwe waren onderworpen aan een maalpeil om overstromingen te voorkomen. Als de waterstand in de boezem te hoog werd mocht er geen water de polders meer uitgemalen worden. Een aantal molens had daarom de functie gekregen van seinmolen om voor het bereiken van het maalpeil te waarschuwen. Overdag werd dan op de seinmolen aan de rechtopstaande wiek een zwart-wit-zwarte-vlag gehesen; 's nachts werd een heldere lantaarn gebruikt. De molenaars in de omgeving wisten dan dat ze zo snel mogelijk moesten stoppen met malen.
Hoewel de molen nu ten noorden van de Rijn staat, viel de molen op de oorspronkelijke locatie in Zoeterwoude sinds 1799 onder het sein van de Zelden van Passe. Dit duurde tot het moment dat de molen (inclusief hulpmotor) rond 1970 geen functie in het waterbeheer meer had. In 1974 werd de seingeving afgeschaft.